Nguồn gốc đàn Piano, ai phát minh ra đàn Piano? Đàn Piano là nhạc cụ bộ gì? Những nhà soạn nhạc vĩ đại đi cùng sự phát triển của đàn Piano là ai? ..Hãy cùng Nhạc cụ Tiến Đạt tìm hiểu trong bài viết này

• Không khí tấp nập tại Nhạc cụ Tiến Đạt TPHCM ngày đầu tuần
• Đàn Piano GIẢM SỐC lên tới 20% tại Nhạc cụ Tiến Đạt
• Lắp đặt bàn giao đàn Piano Kawai ND21 tại TPHCM
• Lắp đặt, bàn giao đàn Piano cơ Yamaha GB1K
• Lắp đặt, bàn giao đàn Piano Yamaha JX113CP PM CỰC HIẾM

Tổ tiên của đàn Piano là đàn bầu (Monochord)

Nhạc cụ có thể được chia thành ba loại dựa trên cách tạo ra âm thanh. Từ đó ta có thể chia thành 3 loại nhạc cụ chính: Nhạc cụ bộ dây, nhạc cụ bộ hơi và nhạc cụ bộ gõ.

Tổ tiên của Piano có thể được bắt nguồn từ nhiều loại nhạc cụ khác nhau như clavichord, harpsichord và dulcimer. Nhưng nếu truy ngược lại xa hơn nữa, người ta sẽ thấy rằng Piano là hậu duệ của đàn bầu. Nói cách khác, dựa trên nguồn gốc của Piano, đàn Piano sẽ được phân loại là một nhạc cụ bộ dây.

Nguồn gốc của đàn Piano

Piano có cùng cơ chế với Dulcimer

  

Nhạc cụ dulcimer

Mặc dù đàn Piano được phân loại là nhạc cụ bộ dây do thực tế âm thanh đàn phát ra nhờ sự rung động của dây, nhưng Piano cũng có thể được phân loại là nhạc cụ bộ gõ vì hệ thống búa đập vào các dây đàn. Theo cách này, Piano lại tương tự như một dulcimer (đàn tam thập lục).

Dulcimer là một loại nhạc cụ có nguồn gốc từ Trung Đông và lan sang Châu Âu vào thế kỷ 11. Nó có một hộp cộng hưởng đơn giản với các dây căng trên đàn. Giống như một cây đàn Piano, một chiếc búa nhỏ sẽ được sử dụng để đánh vào dây đàn, đó là lý do tại sao Dulcimer được coi là tổ tiên trực tiếp của Piano.

Clavichord, một bước tiến lớn đối với Piano

Đàn Piano cũng được coi là một phần của gia đình Keyboard. Lịch sử của các nhạc cụ sử dụng bàn phím có từ rất xa xưa và bắt nguồn từ đàn Organ, cơ chế tạo ra âm thanh bằng cách truyền các luồng không khí đi qua các đường ống. Những người thợ thủ công đã cải tiến đàn Organ để phát triển thành một nhạc cụ gần giống hơn với Piano, đó chính là clavichord.

Đàn clavichord

Đàn clavichord xuất hiện lần đầu tiên vào thế kỷ 14 và trở nên phổ biến trong Kỷ nguyên Phục hưng. Trong lịch sử, nó chủ yếu được sử dụng như một công cụ luyện tập và như một sự trợ giúp cho sáng tác, không đủ lớn cho các buổi biểu diễn lớn hơn. Clavichord tạo ra âm thanh bằng cách nổi bật bằng dây đồng hoặc sắt với lưỡi kim loại nhỏ gọi là tiếp tuyến. Rung động được truyền qua (các) cây cầu đến soundboard.

Piano trông giống như một Harpsichord

Đàn harpsichord

Được tạo ra ở Ý vào khoảng những năm 1500, harpsichord sau đó đã lan sang Pháp, Đức, Flanders và Anh. Khi một phím được nhấn, một miếng gảy gắn vào một dải gỗ dài được gọi là jack gảy dây để tạo ra âm nhạc.

Hệ thống dây, bảng âm, và cấu trúc tổng thể của nhạc cụ này giống với cấu trúc có thể tìm thấy trong đàn Piano.

Cristofori: Người tạo ra cây đàn Piano đầu tiên

   

Cơ chế do Cristofori phát minh                           Cristofori fortepiano

Đàn Piano được phát minh bởi Bartolomeo Cristofori (1655-1731) người Ý.

Cristofori không hài lòng bởi âm lượng của đàn harpsichord thật khó để các nhạc sĩ điều chỉnh và kiểm soát nên đã cố gắng rất nhiều để cải thiện điều này. Ông được ghi nhận là người đã chuyển đổi cơ chế gảy đàn bằng một chiếc búa để tạo ra cây đàn Piano hiện đại vào khoảng năm 1700.

Piano thực sự lần đầu tiên được đặt tên là "clavicembalo col piano e forte" (nghĩa đen là một loại đàn harpsichord có thể phát ra tiếng động nhẹ và lớn). Tên này sau đó đã được rút ngắn thành tên phổ biến hiện nay, "piano".

Đàn Piano: Những nhà soạn nhạc vĩ đại đi cùng năm tháng

Piano Silbermann được Sebastian Bach sử dụng

Piano Silbermann

Gottfried Silbermann, một chuyên gia chế tạo đàn Organ, ông cũng là người đảm nhận công việc mà Cristofori đã bắt đầu. Với khả năng và kinh nghiệm của mình, ông đã nghiên cứu các thiết kế của Cristofori và cải tiến chúng.

Không lâu sau vào năm 1747, Johann Sebastian Bach đã biểu diễn một trong những tác phẩm lịch sử của mình trước Frederick Đại đế trên cây đàn Piano mà Silbermann dành tặng cho nhà vua.

Cây đàn Piano mà Mozart yêu thích

Action Stein mà Mozart ưa thích

Một người đã đóng góp rất nhiều cho việc chế tạo đàn Piano của Đức là Johann Andreas Stein (1728-1792).

Stein đã cải tiến cơ chế đàn Piano Silbermann và phát triển cái mà sau này được gọi là bộ máy Viennese, một hệ thống mới đã được sử dụng trong nhiều năm và trở nên phổ biến. Cây đàn Piano mới này có chất lượng âm sắc tươi sáng và bàn phím phản hồi tốt với thao tác chạm của người chơi. Mozart đã yêu những ưu điểm này của nhạc cụ mới, trên đó ông đã viết ra nhiều tác phẩm Piano nổi tiếng.

Cây đàn Piano mà Beethoven đã sử dụng khi sáng tác

Beethoven và Piano Broadwood

Trong khi đó, Johannes Cristoph Zumpe ở Anh đã giới thiệu động tác đánh búa vào đàn clavichord và tạo ra một cây đàn Piano hình vuông. Một trong những cách sử dụng Piano đầu tiên được biết đến như một nhạc cụ độc tấu trong buổi hòa nhạc công cộng là buổi biểu diễn vào năm 1768 của Johann Christian Bach (con trai của JS Bach), và chiếc Piano vuông này là chiếc được sử dụng vào dịp đó.

Sau đó, John Broadwood ở Anh đã bổ sung những cải tiến cho action mà Zumpe phát minh ra, giúp tăng độ đàn hồi của dây, đồng thời cũng tăng cường sức mạnh cho khung đàn. English action của ông (vào khoảng năm 1780) tạo ra cảm giác phản hồi thấp hơn và âm thanh mạnh mẽ hơn. Vì vậy, nhạc cụ này có thể được gọi là tiền thân của đàn Piano hiện đại.

Trong những năm cuối đời, Beethoven đã viết nhiều kiệt tác về cây đàn Piano này do Broadwood thực hiện.